Gan là cơ quan quan trọng nhất trong hệ thống lọc và giải độc của cơ thể, nhưng chúng ta thường không nhận ra tầm quan trọng của nó cho đến khi có vấn đề sức khỏe xảy ra. Các chỉ số xét nghiệm sinh hóa máu về gan như AST, ALT và GGT có thể phản ánh tình trạng hiện tại của gan và cảnh báo những tổn thương gan. Trong bài viết hôm nay, Đất Việt Medical sẽ giới thiệu với bạn những chỉ số men gan và cách cải thiện chúng để góp phần giữ gìn một sức khỏe khỏe mạnh.
Tham khảo:
- Giá máy xét nghiệm sinh hóa tự động có đắt không?
- Tìm hiểu về máy xét nghiệm miễn dịch là gì?
- Chỉ số xét nghiệm sinh hóa mỡ máu và ý nghĩa các chỉ số quan trọng
Giới thiệu về các xét nghiệm sinh hóa máu về gan
Gan là một cơ quan nội tạng lớn, có hình nón, màu đỏ đậm, ở vị trí dưới cơ hoành, phía trên dạ dày. Gan ở người trưởng thành có thể nặng tới 1.3 kg và chứa đến 13% tổng lượng máu của cơ thể. Cơ quan này thực hiện ba chức năng chính, đó là: Thải độc, dự trữ nhiên liệu (một số chất như folate, sắt, vitamin D, A và B12), tạo ra mật để tiêu hóa thức ăn.
Gan sản xuất ra nhiều loại men gan khác nhau, nhưng thông thường bác sĩ chỉ cần xét nghiệm ba chỉ số sinh hóa là AST (Aspartate Transaminase), ALT (Alanine Transaminase) và GGT (Gamma Glutamyl Transpeptidase) để biết được tình trạng hoạt động của gan, cũng như những bệnh lý tiềm ẩn mà gan sẽ gặp phải. Trong đó, hai loại men gan AST và ALT có trong tế bào gan, còn GGT có trong tế bào ống mật.
Thông thường, khi tế bào gan chết đi, sẽ có một lượng men gan nhỏ được phóng thích vào trong mạch máu với các giá trị bình thường cho mỗi loại men gan sau:
- ALT: 7 - 56 U/L.
- AST: 20 - 40 UI/L.
- GGT: < 55 U/L ở nam và < 38 U/L ở nữ.
Nếu các chỉ số này tăng hơn mức giá trị bình thường, nguyên nhân có thể là tế bào gan bị tổn thương do bia rượu, vi rút, do thuốc,...
Các nguyên nhân làm tăng các chỉ số xét nghiệm sinh hóa máu men gan
Theo chuyên gia y tế, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới chỉ số men gan tăng cao, đó có thể là bệnh lý, do thuốc hoặc do biến chứng của bệnh không liên quan đến gan (tiểu đường, huyết áp cao). Để xác định chính xác nguyên nhân làm tăng các chỉ số xét nghiệm sinh hóa men gan, bác sĩ cần phải khai thác nhiều thông tin khác nhau liên quan đến bệnh nhân như tiền sử bệnh, thuốc đang sử dụng, triệu chứng bệnh, cũng như chỉ định thực hiện các xét nghiệm sinh hóa men gan tương ứng.
Các nguyên nhân phổ biến khiến men gan tăng là:
- Uống nhiều rượu bia, lam dụng rượu bia.
- Viêm gan virus A và B.
- Các loại thuốc chứa acetaminophen, thuốc statin,...
- Suy tim.
- Gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Viêm gan do rượu.
- Béo phì.
- Viêm gan tự miễn.
- Ung thư gan.
- Nhiễm khuẩn huyết.
- Nguyên nhân khác: Nhiễm độc, bệnh Wilson, nhiễm khuẩn huyết, bệnh bạch cầu đơn nhân, viêm đa cơ, rối loạn tuyến giáp,...
Men gan tăng cao chính là biểu hiện của gan bị tổn thương, nhưng dấu hiệu tổn thương ban đầu có thể không rõ ràng. Do đó, khi bạn có những triệu chứng như nước tiểu màu sẫm hơn bình thường, cơ thể ốm yếu, mỏi mệt, chán ăn, chướng bụng, phân nhạt màu, vàng mắt, vàng da,...thì bạn nên đi thực hiện xét nghiệm chức năng gan để biết rõ sức khỏe gan của mình.
Cách cải thiện các chỉ số men gan
Theo bác sĩ, nhiều trường hợp tăng men gan chỉ là do nhất thời, nhưng nếu men gan tăng cao liên tục, không kiểm soát thì bạn cần phải lưu ý đến gặp bác sĩ để được điều trị ngay lập tức.
Một số cách mà bạn có thể áp dụng thực hiện mỗi ngày, giúp cải thiện hiệu quả chỉ số men gan là:
- Hạn chế uống rượu bia (do loại đồ uống này gây tăng chỉ số men gan, gây tổn thương gan).
- Ăn thực phẩm hữu cơ, tự nhiên, an toàn vệ sinh thực phẩm.
- Ăn nhiều rau củ quả (bơ, chanh, củ cải, các loại rau,...), trung hòa độc tố có trong gan.
- Tập thể dục và các hoạt động thể chất để tăng cường trao đổi chất, hạn chế mỡ tích tụ trong gan.
- Bỏ thuốc lá, giảm tải việc thải chất độc cho gan.
- Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, hạn chế dùng những thuốc gây hại gan.
Như vậy có nhiều nguyên nhân dẫn đến tổn thương gan, ảnh hưởng đến các chỉ số xét nghiệm sinh hóa máu men gan như thuốc, bệnh lý, vi rút, chất độc, rượu bia, thuốc lá và cả thói quen sinh hoạt. Để hạn chế ảnh hưởng xấu tới gan, cũng như cải thiện các chỉ số men gan, bạn có thể tham khảo các cách mà Đất Việt Medical chia sẻ phía trên, đặc biệt là ăn uống khoa học và vận động cơ thể để giữ được một sức khỏe tốt.
Chúng tôi tin rằng, với các sản phẩm xét nghiệm hiện đại như máy sinh hóa EXC200, AU200 đến từ những thương hiệu nổi tiếng, sức khỏe của bạn sẽ được bảo vệ toàn diện nhất. Đừng quên truy cập website www.datvietmedical.com để theo dõi thêm nhiều tin tức bổ ích nhé!