Địa chỉ IP là nhãn số duy nhất được gán cho mọi thiết bị được kết nối với mạng máy tính và giao tiếp bằng Giao thức Internet. Hãy nghĩ về nó như một địa chỉ cho máy tính hoặc điện thoại thông minh của bạn trên Internet. Địa chỉ này cho phép các thiết bị tìm thấy nhau và trao đổi thông tin.
Giống như địa chỉ thực giúp bưu điện chuyển thư đến tận nhà bạn, địa chỉ IP giúp internet định tuyến dữ liệu đến thiết bị cụ thể của bạn. Nếu không có địa chỉ IP, máy tính của bạn sẽ không thể nhận email, tải trang web hoặc phát trực tuyến video. Đây là yếu tố cơ bản về cách thức hoạt động của Internet.
Tại sao bạn cần địa chỉ IP?
Hãy tưởng tượng đến cảnh bạn cố gắng gửi một lá thư mà không biết địa chỉ của người nhận. Bưu điện không thể chuyển phát được. Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho Internet. Địa chỉ IP của bạn đóng vai trò là địa chỉ nguồn và đích cho mọi dữ liệu bạn gửi và nhận trực tuyến.
Khi bạn truy cập một trang web, máy tính của bạn sẽ gửi yêu cầu đến máy chủ của trang web đó. Yêu cầu này chứa địa chỉ IP của bạn để máy chủ biết phải gửi dữ liệu của trang web trở lại đâu. Tương tự như vậy, khi bạn gửi email, địa chỉ IP của bạn sẽ được đưa vào tiêu đề thư, cho phép máy chủ email của người nhận xác định được bạn.
Khả năng nhận dạng và định vị này rất quan trọng đối với mọi hình thức giao tiếp trực tuyến. Cho dù bạn đang trò chuyện với bạn bè, tải tệp hay chơi trò chơi trực tuyến, địa chỉ IP của bạn luôn hoạt động ở chế độ nền để đảm bảo trao đổi dữ liệu liền mạch.
Các loại địa chỉ IP khác nhau
Cũng giống như có nhiều loại địa chỉ vật lý khác nhau (địa chỉ nhà ở, địa chỉ thương mại, v.v.), địa chỉ IP cũng có nhiều loại khác nhau. Hiểu được những điểm khác biệt này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của Internet.
IPv4 so với IPv6
Loại địa chỉ IP phổ biến nhất được gọi là IPv4 (Giao thức Internet phiên bản 4). Các địa chỉ này bao gồm một tập hợp bốn số, mỗi số từ 0 đến 255, được phân tách bằng dấu chấm. Ví dụ, 192.168.1.1đây là một ví dụ về địa chỉ IPv4.
Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của Internet và số lượng thiết bị kết nối ngày càng tăng, nguồn địa chỉ IPv4 khả dụng đang dần cạn kiệt. Để giải quyết vấn đề này, một phiên bản mới có tên IPv6 (Giao thức Internet phiên bản 6) đã được phát triển.
Địa chỉ IPv6 dài hơn nhiều so với địa chỉ IPv4. Chúng bao gồm tám nhóm gồm bốn chữ số thập lục phân được phân tách bằng dấu hai chấm. Một ví dụ về địa chỉ IPv6 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334trông như thế này: Định dạng mở rộng này cung cấp một số lượng lớn các địa chỉ duy nhất, đảm bảo có đủ địa chỉ cho tất cả các thiết bị bạn sử dụng hiện tại và trong tương lai.
Hãy nghĩ về IPv4 như một số lượng số điện thoại hạn chế với số lượng chữ số hạn chế, trong khi IPv6 như một tập hợp số điện thoại dài hơn nhiều, về cơ bản loại bỏ được nguy cơ cạn kiệt.
Địa chỉ IP công cộng và riêng tư
Một sự phân biệt quan trọng khác là giữa địa chỉ IP công cộng và riêng tư.
Địa chỉ IP công cộng của bạn giống như địa chỉ chính của bạn. Địa chỉ này được Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) gán cho mạng gia đình hoặc doanh nghiệp của bạn và là duy nhất trên Internet. Đây là địa chỉ mà phần còn lại của Internet sẽ nhìn thấy khi thiết bị của bạn giao tiếp trực tuyến. Bộ định tuyến của bạn sử dụng địa chỉ IP công cộng này để kết nối toàn bộ mạng cục bộ của bạn với Internet.
Mặt khác, địa chỉ IP riêng được sử dụng trong mạng cục bộ, chẳng hạn như mạng gia đình hoặc văn phòng của bạn. Những địa chỉ này không thể truy cập trực tiếp từ Internet và được sử dụng để xác định từng thiết bị trong mạng. Bộ định tuyến của bạn sẽ gán một địa chỉ IP riêng cho mỗi thiết bị được kết nối với nó, bao gồm máy tính, điện thoại thông minh và TV thông minh.
Hãy tưởng tượng một tòa nhà văn phòng lớn. Mỗi tòa nhà chỉ có một địa chỉ công cộng, nhưng mỗi văn phòng trong tòa nhà đều có số điện thoại nội bộ riêng. Tương tự như vậy, mạng gia đình của bạn có một địa chỉ IP công cộng, nhưng mỗi thiết bị trong nhà bạn đều có địa chỉ IP riêng. Các dải địa chỉ IP riêng phổ biến bao gồm , 192.168.x.x, 10.x.x.xvà 172.16.x.xđến .172.31.x.x
Địa chỉ IP động và tĩnh
Địa chỉ IP cũng có thể được phân loại thành động hoặc tĩnh .
Địa chỉ IP động là địa chỉ IP được tự động gán cho thiết bị của bạn bởi máy chủ Giao thức cấu hình máy chủ động (DHCP), thường được tích hợp sẵn trong bộ định tuyến của bạn. Các địa chỉ này chỉ là tạm thời và có thể thay đổi mỗi khi thiết bị kết nối với mạng hoặc sau một khoảng thời gian. Hầu hết các kết nối internet tại nhà đều sử dụng địa chỉ IP động vì chúng dễ quản lý hơn. Giống như việc có một chỗ đậu xe tạm thời có thể thay đổi mỗi lần bạn đến một địa điểm nào đó.
Ngược lại, địa chỉ IP tĩnh là địa chỉ IP được gán thủ công cho thiết bị và không thay đổi. Địa chỉ IP tĩnh thường được sử dụng cho các máy chủ hoặc thiết bị yêu cầu địa chỉ nhất quán, có thể dự đoán được, chẳng hạn như máy chủ web, máy chủ thư và máy in mạng. Có một địa chỉ IP tĩnh cũng giống như có chỗ đậu xe được dành riêng cho bạn mọi lúc. Các doanh nghiệp thường chọn địa chỉ IP tĩnh cho máy chủ của mình để đảm bảo truy cập đáng tin cậy.
Cách tìm địa chỉ IP của bạn
Bạn có thể cần biết địa chỉ IP của mình. Quá trình tìm kiếm phụ thuộc vào thiết bị bạn đang sử dụng.
Trên máy tính Windows:
- Mở dấu nhắc lệnh bằng cách tìm kiếm "cmd" trong menu bắt đầu.
ipconfigvà nhấn Enter.- Tìm "Địa chỉ IPv4" trong bộ điều hợp mạng của bạn (như Ethernet hoặc Wi-Fi). Đây là địa chỉ IP riêng của bạn trên mạng cục bộ.
Để tìm địa chỉ IP công khai của bạn trên máy tính Windows, chỉ cần tìm kiếm "địa chỉ IP của tôi là gì" trên Google hoặc sử dụng một trang web chuyên biệt hiển thị địa chỉ IP công khai của bạn.
Trên máy tính macOS:
- Mở "Tùy chọn hệ thống" từ menu Apple.
- Nhấp vào Mạng.
- Chọn kết nối mạng đang hoạt động của bạn (như Wi-Fi hoặc Ethernet).
- Địa chỉ IP của bạn sẽ được hiển thị ở khung bên phải. Đây là địa chỉ IP riêng của bạn.
Giống như Windows, bạn có thể tìm địa chỉ IP công khai của mình trên máy Mac bằng công cụ tìm kiếm hoặc trang web chuyên dụng.
Điện thoại thông minh Android:
- Mở ứng dụng Cài đặt.
- Vào "Mạng và Internet" hoặc "Kết nối" (tên gọi chính xác có thể khác nhau tùy theo thiết bị của bạn).
- Chạm vào "Wi-Fi", sau đó chạm vào tên mạng Wi-Fi mà bạn đang kết nối.
- Chi tiết kết nối mạng được hiển thị, bao gồm cả địa chỉ IP riêng.
Để tìm địa chỉ IP công khai trên thiết bị Android của bạn, hãy sử dụng trình duyệt web để tìm kiếm "địa chỉ IP của tôi là gì".
Điện thoại thông minh iOS (iPhone):
- Mở ứng dụng Cài đặt.
- Chạm vào "Wi-Fi" rồi chạm vào biểu tượng "i" bên cạnh mạng Wi-Fi bạn đang kết nối.
- Địa chỉ IP của bạn sẽ được liệt kê trong phần "Địa chỉ IPv4". Đây là địa chỉ IP riêng của bạn.
Một lần nữa, hãy tìm địa chỉ IP công khai của bạn trên iPhone bằng cách sử dụng trình duyệt web để tìm kiếm “địa chỉ IP của tôi là gì”.
Cấu trúc của một địa chỉ IP
Hiểu được cấu trúc cơ bản của địa chỉ IP có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về cách tổ chức mạng.
Như đã đề cập trước đó, địa chỉ IPv4 bao gồm bốn phần số gọi là octet, được phân tách bằng dấu chấm. Mỗi octet biểu diễn 8 bit thông tin, với các giá trị có thể từ 0 đến 255. Ví dụ, trong một địa chỉ IP 192.168.1.1, "192", "168", "1" và "1" là bốn octet.
Các octet này thường được dùng để biểu diễn một mạng và một máy chủ trong mạng đó. Phần đầu tiên của địa chỉ IP thường xác định một mạng và phần còn lại của địa chỉ xác định một thiết bị cụ thể (máy chủ) trên mạng đó. Sự phân chia chính xác của phần mạng và phần máy chủ phụ thuộc vào lớp địa chỉ IP.
Địa chỉ IPv6 có kích thước lớn hơn và có cấu trúc phức tạp hơn. Chúng bao gồm tám khối thập lục phân 16 bit được phân tách bằng dấu hai chấm. Các số 0 đứng đầu trong một khối có thể bị bỏ qua và các khối số 0 liên tiếp ::có thể được biểu diễn bằng dấu hai chấm kép (), nhưng điều này chỉ có thể được thực hiện một lần trong một địa chỉ. Cấu trúc này cho phép số lượng địa chỉ duy nhất lớn hơn đáng kể so với IPv4.
Địa chỉ IP và Vị trí
Mặc dù địa chỉ IP thường được liên kết với vị trí địa lý của bạn, nhưng điều quan trọng là phải hiểu rằng nó không cung cấp độ chính xác tuyệt đối. Địa chỉ IP công cộng của bạn thường được gán cho ISP của bạn và vị trí của nó thường gắn liền với cơ sở hạ tầng mạng của ISP.
Các trang web và dịch vụ có thể sử dụng địa chỉ IP của bạn để có được thông tin chung về khu vực hoặc thành phố của bạn. Điều này thường được sử dụng cho các mục đích như bản địa hóa nội dung, hiển thị quảng cáo có liên quan hoặc chặn quyền truy cập từ một số khu vực địa lý nhất định. Tuy nhiên, thông tin vị trí này không phải lúc nào cũng chính xác và không nên dựa vào đó để theo dõi chính xác.
Điều quan trọng nữa là phải nhận thức được các vấn đề về quyền riêng tư liên quan đến địa chỉ IP. Mặc dù không trực tiếp tiết lộ bất kỳ thông tin nhận dạng cá nhân nào, chẳng hạn như tên hoặc địa chỉ chính xác của bạn, nhưng địa chỉ IP của bạn có thể được kết hợp với dữ liệu khác và được sử dụng để theo dõi các hoạt động trực tuyến của bạn. Đây là lý do tại sao các khái niệm như VPN (Mạng riêng ảo) và máy chủ proxy được sử dụng để ẩn địa chỉ IP thực của bạn và tăng cường quyền riêng tư trực tuyến của bạn.
Phần kết luận
Trong thời đại kỹ thuật số, địa chỉ IP là khái niệm cơ bản làm nền tảng cho mọi hoạt động giao tiếp trực tuyến. Nó hoạt động như một mã định danh duy nhất cho thiết bị của bạn trên Internet và cho phép thiết bị của bạn gửi và nhận dữ liệu. Hiểu được kiến thức cơ bản về địa chỉ IP là gì, tầm quan trọng của nó và các loại địa chỉ IP khác nhau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của Internet. Từ quá trình chuyển đổi từ IPv4 sang IPv6 rộng lớn, đến sự phân biệt giữa địa chỉ công cộng và riêng tư, mỗi khía cạnh đều đóng vai trò quan trọng trong hệ thống phức tạp nhưng hiệu quả cho phép chúng ta kết nối và tương tác trực tuyến mỗi ngày. Vì vậy, lần tới khi bạn truy cập một trang web hoặc gửi email, hãy nhớ đến người hùng thầm lặng đang làm việc đằng sau hậu trường: địa chỉ IP của bạn.
Nguồn bài viết: https://vietnamvps.net/what-is-an-ip-address/