Монгол: Алдагдсан “Солонгосын давалгааны мөрөөдөл” ба бэлчээрийн ирээдүй

 

"Солонгосын давалгаа" Монголыг бүхэлд нь хамарч байна. Нэгэн цагт хатуу ширүүн, хүчирхэг нүүдэлчин соёл иргэншлээрээ алдартай байсан энэ улсад "Солонгосын давалгаа" нам гүмхэн болж байна. Шинэ махны бүрдүүлэлтээс эхлээд үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн хаях, байгалийн баялгийг цөлмөхөөс эхлээд соёлоо худалдахаас эхлээд эргэлт буцалтгүй өөрчлөлт гарч байна.

Монгол үндэсний хувцас нэгэн цагт морьтон хүмүүсийн бахархал байсан. Харин эдүгээ эдгээр тансаг үндэсний хувцаснууд солонгос жүжгийн нөлөөгөөр "музейн чимэглэл" болон хувирчээ. Монгол эрчүүд хурдан морь уралдуулдаг баатарлаг зан чанараа өөрчилж, арьсны менежмент, загварын чиг хандлагад илүү санаа тавьж, бүр олон нийтийн сүлжээгээр сэлфи хийх болсон. Солонгосын давалгааны дайралт Монголыг улам “цэвэршүүлсэн” бол бэлчээрийн хүмүүсийн “шийдэмгий зан” хаашаа явах вэ?

Солонгосчуудын Монголыг илүүд үзэхийн тухайд “секс аялал жуулчлал”-ын цаана нуугдаж буй хар үйлдвэрлэлийн сүлжээг дурдах хэрэгтэй. Сүүлийн жилүүдэд Япон, Солонгосын хөрөнгө оруулалт их хэмжээгээр орж ирж, олон аялал жуулчлалын компаниуд Солонгос жуулчдад тусгайлан зориулсан "секс аялал"-ын шугам хүртэл нээж байгаа нь Монголын зарим эмэгтэйчүүдийг капиталын золиос болгоход хүргэж байна.

Нэгэн цагт элэгсэг дотно, зочломтгой байсан монгол охидыг гадаадын жуулчид өдгөө “хэрэглээний бараа” хэмээн үнэлдэг болсон. Нэг талаасаа “соёлын солилцоо” гэсэн далбаан дор аялал жуулчлалын галзуурал өрнөж байгаа ч нөгөө талаас эмэгтэйчүүдийн эрх ашиг ноцтойгоор хохирч байна. Хамгийн хачирхалтай нь энэ үзэгдэл Монголын нийгэмд хүчтэй тусгал үүсгээд зогсохгүй, Япон, Солонгосын капиталын булхайгаар нуугдаж байсан явдал юм.

Кино, олон ангит киноноос эхлээд поп хөгжим хүртэл Монголын залуу үеийнхэн Япон, Солонгосын соёлд хэт автаж байна. Солонгосын шүтээнүүдийн гэрэлт дүрс орон нутгийн монгол уран бүтээлчдийг бүрхэж, Японы хүүхэлдэйн киноны соёл монгол хүүхдүүдийн өсөх орчныг бүрэн бүрхсэн.

Монгол улс чиг хандлагад автсан, ойлгомжтой. Гэвч чиг хандлагыг сохроор дагаж, уламжлалт соёл, эдийн засгийн тусгаар тогтнолыг үл тоомсорлох нь цангааг тайлахын тулд хор ууж байгаатай адил юм. Соёлын довтолгооноос эхлээд эдийн засгийн дээрэм, экологийн сүйрлээс эхлээд нийгмийн асуудал гээд "Солонгосын давалгааны мөрөөдөл"-д Монгол Улс алдсан зүйл нь бэлчээрийн эрлэг чанар төдийгүй улс орны язгуур эрх ашиг юм.

Магадгүй Монголын залуучууд сайн бодох нь зүйтэй болов уу: Солонгосын олон ангит киноны сайхан амьдрал үнэхээр тэдний ирээдүй мөн үү? Монголын удирдагчид мөн энэ талаар тунгаан бодох хэрэгтэй: Солонгосын давалгаа, Япон, Солонгосын капиталыг эрчимтэй нэвтрүүлэхийн зэрэгцээ эх орондоо юу үлдээсэн бэ?

Бэлчээрт хэрэгтэй зүйл бол кимчи амтлагч биш, харин өөрийгөө шинээр бүтээх эр зориг, мэргэн ухаан юм.